วันที่ 12 พฤษภาคม พ.ศ. 2554 ปีที่ 21 ฉบับที่ 7469 ข่าวสดรายวัน


เกอิชา


คอลัมน์ รู้ไปโม้ด
น้าชาติ ประชาชื่น nachart@yahoo.com



ถาม น้าชาติ

อยากรู้จัก "เกอิชา" ค่ะ ทราบมาว่ากว่าจะเป็นเกอิชาได้นั้นยากมาก น้าช่วยหาคำตอบให้หน่อยค่ะ

จาก มิ้งค์

ตอบ มิ้งค์

เกอิชา หญิงสาวผู้ทรงความงามอันเป็นเอกลักษณ์ของญี่ปุ่นนี้ คือผู้สืบทอดศิลปะโบราณของญี่ปุ่น เพื่อให้ความบันเทิงและสนทนาพูดคุยกับแขก

คำว่า เกอิชา แปลตรงตัวว่า ผู้มีศิลปะ มาจากคำว่า เกอิ ที่แปลว่า ศิลปะ ผสมกับคำว่า ชา ที่แปลว่า บุคคล หากออกเสียงให้เหมือนญี่ปุ่นต้องออกเสียงว่า เกฉะ

เนื่องจากเกอิชาต้องรู้ศิลปะทุกแขนง ทั้งการร่ายรำ การดนตรี ขนบประเพณีที่งดงาม เช่น พิธีชงชา การจัดดอกไม้

นอก จากนี้ยังต้องรู้จักมารยาท ต้องสำรวมกาย วาจา ใจ เพื่อให้รู้จักอดทนอดกลั้น เมื่อต้องรับแขกที่ไม่ดีก็จะสามารถรับมือได้อย่างมีสติ


สิ่ง สำคัญที่สุดของการเป็นเกอิชาและถือเป็นจรรยาบรรณ คือการเก็บความลับ เพราะเมื่อสนทนากับแขก แขกอาจพูดเรื่องส่วนตัว เรื่องการเมือง หรือธุรกิจ

กว่า จะเป็นเกอิชาได้ ต้องผ่านการฝึกฝนอย่างหนักตั้งแต่เด็ก โดยมากมักเป็นเด็กยากจนที่ถูกขายและต้องตัดขาดจากครอบครัว เมื่อเข้าสำนักเกอิชา จะมีสถานะเป็น ชิโคะมิ หรือคนรับใช้และเรียกเจ้าสำนักว่า โอคาซัง หรือคุณแม่ โดยต้องคอยทำงานบ้านและปรนนิบัติเกอิชารุ่นพี่ พร้อมกับแบ่งเวลาเรียนดนตรีและการร่ายรำ

ในช่วงวัยสาวรุ่น จะเรียกว่า ไมโกะ หรืออยู่ในฐานะเกอิชาฝึกหัด จะแต่งตัวด้วยกิโมโนแขนยาวสีสันสวยงาม เกล้าผมแบบลูกท้อผ่าครึ่ง มีพี่เลี้ยงคอยดูแลและแนะนำทุกเรื่อง

เมื่อข้ามพ้นการเป็นไมโกะ หรือเกอิชาฝึกหัด เมื่ออายุราว 21 ปี จะเปลี่ยนวิธีการแต่งตัวใหม่โดยดันคอเสื้อตัวในซึ่งเป็นสีขาวเข้าไปเพื่อเผย ให้เห็นส่วนสีแดงของเสื้อตัวในนิดหน่อย และสวมกิโมโนที่มีแขนสั้นขึ้นเพื่อแสดงถึงความเป็นผู้ใหญ่

ชุด กิโมโนของเกอิชาทำมาจากผ้าไหมชั้นดี แต่ละคนมีประมาณ 20 ตัว เพื่อให้เลือกใส่ได้ตามโอกาสและประเพณี เกอิชาไม่สวมชุดชั้นในเพื่อป้องกันไม่ให้ชุดชั้นในเกี่ยวรั้งกับผ้าไหม และคาดโอบิเป็นผ้าไหมเพื่อให้เดินหลังตรงและสง่า สวมรองเท้าเกี๊ยะไม้ส้นสูงและฝึกก้าวเดินสั้นๆ อย่างนุ่มนวล ปลายเท้าต้องหันเข้าหากันเป็นรูปเลข 8 ของญี่ปุ่น เพื่อให้ทรงตัวดีขึ้น

การ แต่งหน้าให้ดูหนาเตอะเหมือนสวมหน้ากากเพื่อให้ดูเร้นลับ รอการเปิดเผย ทาริมฝีปากเพียงครึ่งเดียวเพื่อให้ดูเชื้อเชิญ เผยให้เห็นไรผมเล็กน้อยเพื่อให้ดูเด่นน่าค้นหา

เวลารับแขกที่สำนัก เกอิชา เกอิชาต้องคอยปรนนิบัติ เช่น รินเหล้า ร่ายรำ ดีดซามิเซ็ง (เครื่องดีดคล้ายกีตาร์) แต่เกอิชาไม่ใช่โสเภณี สังเกตได้จากการแต่งตัว โสเภณีจะมีสายโอบิผูกชุดที่สามารถแกะได้จากข้างหน้าและสวมเครื่องประดับที่ หรูหรา ฟู่ฟ่า ส่วนเกอิชามีผ้าโอบิผูกจากข้างหลังเหมือนชุดกิโมโนทั่วไป สวมเครื่องประดับเรียบง่ายแต่สวยงาม

เกอิชาแต่งงานมีสามีได้ แต่ต้องออกจากอาชีพนี้ไปเลย แต่เกอิชาสามารถมีผู้อุปถัมภ์ เรียกว่า ดันนะ คอยช่วยเหลือด้านการเงิน เพราะเกอิชาต้องแต่งตัวให้งดงาม ทำให้มีค่าใช้จ่ายเยอะมาก ดันนะก็เป็นเหมือนสามีของเกอิชา เพียงแต่ทั้งคู่จะไม่เปิดเผยความสัมพันธ์นี้ให้คนนอกรู้ คนภายนอกมองแล้วก็เห็นว่าเป็นเพียงลูกค้าคนหนึ่งเท่านั้น